Cumhuriyeti Yazmak, Cumhuriyeti Fikretmek

Asırlardır devam etmekte olan bir hikâyenin devamı, Türk’ün yeni ve çağdaş dünyaya bağımsızlık şiarı ile merhaba dediği Cumhuriyet’in birinci asrını nakşettiğimiz “Düşünce Dergisi 19. Sayısı” raflardaki yerini aldı.
Özel sayınını ilk yazısında Prof. Dr. Mehmet Akif Okur bizleri “Cumhuriyeti Düşünmek: Yeni Yüzyılın Eşiğinde Kökler ve Gelecek” konulu takdim yazısı ile karşıladı. Yazının devamında Cumhuriyetin 100. Yılı vesilesiyle bugüne dek yürütülen faaliyetlerin tarihsel bağlar çerçevesinde incelendiği “Cumhuriyetimizin 100. Yılında Kökleri Hatırlamak: Dünyacı Milliyetçilik, Tarihli Türklük ve Tarihli Müslümanlık Üzerine” adlı yazısı ile Prof. Dr. Mehmet Akif Okur yer aldı. Akabinde Prof. Dr. Murat Elmalı ve Şeyma Nur Gültekin’in iştirak ettiği Düşünce Dergisi Röportaj Ekibinin “Cumhuriyet Tecrübesinde Türkçe ve Dil Çalışmalarının Geçmişi ve Geleceği” başlıklı yazı Prof. Dr. Mehmet Ölmez ile Türkçe ve geçirdiği değişimleri ele aldı. Röportaj yazılarının hız kesmeden devam ettiği sayımızda Prof. Dr. Murat Elmalı, Semra Sucu ve Nazlıcan İlhan’ın Prof. Dr. Sevtap Kadıoğlu ile gerçekleştirdiği “Cumhuriyet Dönemi Bilim Hayatında Bilim Kurumlarının Rolü”; Prof. Dr. Murat Elmalı, Kevser Karaca, Semra Sucu, Nazlıcan İlhan’ın Prof. Dr. Ayhan Bıçak ile gerçekleştirdiği “Cumhuriyetin Kurucu Felsefesi, Düşünce Dünyası ve Devraldığı Miras”, Erhan Akkaş’ın Prof. Dr. Mahmut Bilen ile gerçekleştirdiği “Osmanlıdan Günümüze Cumhuriyet’in Ekonomisi” konulu yazılar ile Cumhuriyet döneminin çeşitli yönlerini ele alındı.
Cumhuriyet Özel sayımızda Prof. Dr. Ömer Selçuk Emsen’in “Türkiye Ekonomisinde 100 Yıllık Ekonomik Dönüşüm” konulu makale ile Cumhuriyet dönemi iktisadi politikaları analiz edildi. Sonrasında “Osmanlıdan Cumhuriyet’e Tarihi Devamlılık” başlıklı makalesi ile Prof. Dr. Vahdettin Ergin’in Türkiye’nin tarihi devamlılığına dair incelemeleri yer aldı. Röportaj ekibinden Emir Karakaya ve Evren Çakıl’ın Prof. Dr. Cemil Koçak ile gerçekleştirdiği “Tarihçilik ve Cumhuriyet Tarihi’nin Tartışmaları Konuları” başlıklı röportaj okuyucularını hararetli bir fikir teatisine hapsetti. Cumhuriyet dönemine ilişkin çeşitli konuları ihtiva eden sayımızda Doç. Dr. Elif Gültekin “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Ülkemizde Sağlık Hizmetlerinin Gelişimi” yazısı ile Osmanlı Devleti’nin klasik dönemlerindeki sağlık teşkilatlanması ile Cumhuriyet dönemi sağlık teşkilatlanmasını tarihsel bir bakış açısı ile mercek altına aldı. Prof. Dr. Arda Odabaş; “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Sinema”, Doç. Dr. Mesut Aytekin ise “Atatürk’ü Sinemada Anlatmak (Dersimiz: Atatürk Belgeseli Üzerine Bir İnceleme)” yazılarıyla Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne uzanan sinema anlayışı ile Cumhuriyet’in 100. Yılında Atatürk ve Atatürk filmlerinin karşılaştığı baskılar mercek altına alındı.
Doç. Dr. İbrahim Sena Arvas tarafından kaleme dökülen “Cumhuriyet’in Telsiz Telefonu: Radyo” konulu makalede Cumhuriyet döneminde radyonun iletişimdeki önemi işlendi. “Cumhuriyet’in Yüzüncü yılında Hukukun Milliliği Sorunu” başlıklı makale ile Dr. Öğretim Üyesi Halim Alperen Çıtak tarafından milli hukukun gerekliliği ve önemi ele alındı. Cumhuriyet Özel sayısının devamında Erdem Umudum’un Prof. Dr. Fethi Gedikli ile gerçekleştirdiği “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Geçiş ve Hukukun Dili” konulu röportaj okuyucuları ile buluştu. Doç. Dr. Mustafa Onur Tetik ve Mehmet Alperen Önal’ın “Türkiye Cumhuriyeti’nin milli Kimlik Sütunları ve Dört Harici Siyaset Tarzı”, Gökçen Kılınç Ürkmez’in “Cumhuriyet’in 100. Yılında Türkiye’de Kentleşme ve Planlama: Ne Başardık? Ne Başaramadık? Bugünden Geleceğe Notlar” , Prof. Dr. Alemdar Yalçın’ın “Cumhuriyetin 100. Yılında Bir Aydın Olarak Türk Romancısı”, Doç. Dr. Cahid Şenel’in “Türkçeye Tercüme Edilen İlk Uluslararası Hukuk Kitabı: Vattel’in Hukuk-u Nas’ı (le droit des gens)” başlıklı yazıları Cumhuriyet dönemini hukuktan edebiyata, mimariden siyasete geniş bir yelpazede ele aldı. Röportaj ekibi tarafından kaleme alınan Prof. Dr. Ahmet Kavas ile “Türkiye Dış Politikası ve Türkiye-Afrika İlişkileri”, Prof. Dr. İskender Öksüz ile “Devletin İdeolojisi, Dönüşümü ve Geleceği”, Prof. Dr. Saadettin Ökten ile “Şehri Kuran Değerler Sistemi, Osmanlı ve Cumhuriyet Şehirleri”, Prof. Dr. Mehmet Narlı ile “Roman: Cumhuriyet Öncesi-Sonrası-Bugünü” konulu yazılar da Düşünce Dergisi Cumhuriyet Özel sayısında yerlerini aldı.
Cumhuriyet Dönemini mimariden siyasete, hukuktan sinemaya, romandan ekonomiye, sağlıktan iletişime çeşitli yönleri ile ele alan 19. sayıyı KOCAV Yayınları’ndan ve çevrimiçi kitap satış sitelerinden temin edebilirsiniz.
Enis KADIOĞLU (İhtisas 2)