Fetihnâme-i Kal’a-i Cerbe kitabı Vakfımız Mütevelli Heyeti Üyesi . Doç. Dr. Ümran Ay Say tarafından kaleme alınmıştır. KOCAV Yayınlarının yedinci eseridir. Kitabın Yayın Danışmanlığını Prof. Dr. Nihat Öztoprak üstlenmiş olup kapak tasarımı ve hazırlıklar Engin Demir tarafından yapılmıştır. Arapça ifadelerin yazımında Yrd. Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçek’ e danışılmış, ilgili bölümler de görüş ve önerileri için Prof. Dr. Sebahat Deniz ve Prof. Dr. Ali Akyıldız’ın görüş ve önerilerine önem verilmiştir.
Türk kültür ve medeniyet kitabında eksik bir yaprağı tamamlayan bu çalışmada XVI. YY şairlerinden velûd bir kalem olan Ankaralı hekim, şair Nidâî’nin mesnevî nazım şeklinde kaleme aldığı Fetihnâme-i Kal’a-i Cerbe isimli eseri ele alınmıştır. Devrin padişahı Kanûnî Sultan Süleyman’a sunulan eser, 967-968/1560 yılında Kaptan-ı Derya Piyâle Paşa komutasındaki donamının Cerbe Adası’nı muhasarasını ve fethini anlatır. Henüz elimizde tek yazma nüshası bulunan Fetihnâme-i Kal’a-i Cerbe, adanın fethini anlatan -bilinen- yegâne manzum eser olması bakımından da ayrı bir önemi haizdir.
Çalışmanın giriş bölümünde Türk Edebiyatı’nda Fetihnâme türüyle ilgili genel bir değerlendirme yapılmış, Cerbe Adası’nın bugünkü durumu, tarihî bakımdan Cerbe zaferi ve edebiyatımızda Cerbe Adası’nın fethine dair kaleme alınan eserler üzerinde durulmuştur. Yeni bilgiler çerçevesinde Nidâî’nin hayatının ve eserlerinin detaylı bir şekilde kaleme alındığı birinci bölümden sonra, ikinci bölümde Fetihnâme-i Kal’a-i Cerbe’nin şekil ve muhteva hususiyetleriyle ilgili tespitlere yer verilmiş burada eserin kurgusal özellikleri, anlatım teknikleri, temaları incelendikten sonra devlet ve ordu geleneklerine, sosyal hayata dair neler söylediği üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde yazmanın British Museum Add. 23984 numaradaki nüshası tanıtılmış, metin kuruluşunda takip edilen sistem belirtilerek asıl ve çeviri yazılı metin karşılıklı sayfalara gelecek şekilde düzenlenmiştir. Asıl metnin çeviri yazılı metinle birlikte verilmesinden sebebi metnin imla özelliklerinin okuma sırasında görülebilmesini sağlamak ve Osmanlıcayı yeni öğrenenler için de pratik bir okuma kitabı sunmaktır. Kitabın son bölümünde eser hakkındaki değerlendirmelere, özel isimler dizini ile denizcilik, ordu ve donanma terimleri dizinine, bibliyografya, sözlük ve eserle ilgili görsellere yer verilmiştir.
KOCAV Yayınları: 7
Ümran AY
Temmuz 2015
373 Sayfan
Kitap, Kültür Ocağı Vakfı Kitab Evi’nden ve https://www.kitapyurdu.com/ linkten temin edilebilir.
