12 Eylül 2024

Döviz Kuru Enflasyon ve Faiz İlişkisi

KOCAV Kariyer Geliştirme Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Ekonomi Divanları’nın bu seneki ilk divanı, Hacı Arif Bey Konağı’nda gerçekleştirildi. Konuşmacı Finans Denetim Yönetim Kurulu Başkanı ve Maliye Gelirler Kontrolörleri Vakfı Başkanı İbrahim Türkiş’i Gedik Yatırım Yatırım ve Araştırma Müdürü Üzeyir Doğan takdim etti.

Sözlerine Türkiye’nin uzun yıllar enflasyon baskısıyla mücadele ettiğini hatırlatarak başlayan İbrahim Türkiş, döviz kuru, enflasyon ve faiz oranı arasında gerçekleşen sürekli etkileşimden bahsetti. İbrahim Türkiş, söz konusu etkileşimin anormal denebilecek düzeylerde gerçekleşmesi durumunda dahi her zaman bir krizin varlığından söz edilemeyeceğini, ancak burada bir takım kronik sorunların varlığından söz edilebileceğini Türkiye’nin yakın geçmişinden örneklerle açıkladı. Konuşmasının devamında, enflasyonun çoğunlukla bütçe açığı sebebiyle meydana geldiğini ifade eden İbrahim Türkiş, devletin iç borçlanmaya gitmesinin en önemli etkisinin piyasadaki nakit yapısının bozulup, kredi havuzunun daralmasını olduğunu ifade etti. Kamu borçlarının uzun dönemde faiz oranlarına etkilerine değinen İbrahim Türkiş, kurun baskı altına tutulmasına dair, “Kurun baskı altında tutulması, olağandan fazla paranın ülkeye gelmesini sağlar ve ülkede cari açık varsa kısa dönemde faydalı olur. Ancak aslında üretmediğiniz parayla harcama yaparsınız ve bu durum sürdürülemez. Bunun acı bir örneğini 2001 krizinde gördük. Merkez Bankası 25 ay döviz kurunu baskı altına aldı ve sonucunda ne olduğunu acı bir şekilde gördük.” dedi.

Sıcak para hareketlerinin kısa vadede rahatlatıcı olduğunu ancak aynı nispette de riskli olduğunu ifade eden İbrahim Türkiş, genişlemeci ve daralmacı para politikalarının olası etkilerinden bahsetti. Türkiş, genişlemeci para politikasının, piyasaya hâkim olan risk ve güvensizlik nedeniyle istenilen sonucu vermeyeceğini ancak Türkiye’de bu durumun firmaların aşırı borç yükü nedeniyle farklı olduğunu, bu sebeple Türkiye’de kredi yapısının faizden bağımsız bir hal almasına neden olduğunu ifade etti. Son olarak devlet zoruyla faiz politikasının yürümeyeceğini ifade eden İbrahim Türkiş, kendisine yönetilen soruları cevaplayarak konuşmasını sonlandırdı.

İbrahim Türkiş Kimdir?

1968 yılında Antalya’da doğan İbrahim Türkiş, ilk ve orta eğitimini Elmalı’da tamamlamıştır. 1985 yılında Antalya Lisesi’ni bitirmiş olup, aynı yıl başladığı İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden 1989 yılında mezun olmuştur. 1990 yılında Maliye Bakanlığı Gelirler Kontrolörleri mesleğine intisap etmiştir. 1994-1997 yılları arasında Vergi Sorunları Dergisi Genel Yayın Yönetmeliği görevini yürütmüştür. 1997 yılında Avrupa Birliği ve Türkiye arasındaki vergi sisteminin uyumlaştırılması çalışması amacıyla T.C. Hükümeti tarafından İngiltere’de görevlendirilmiştir. 2001-2002 döneminde Gelirler Kontrolörleri Derneği İstanbul Şube Başkanlığı görevini yürütmüştür.
2002 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Ana Bilim Dalında Yüksek Lisans derecesini tamamlamıştır. Önde gelen ekonomi ve vergi alanına hitap eden dergilerde 60 civarında makalesi yayınlanmış olup, “Sermaye Şirketlerinde Kâr Dağıtımı ve Vergilendirilmesi” konulu kitabı basıma hazırlanma aşamasındadır. 2000 yılında Gelirler Baş Kontrolörlüğüne atanmış olup, 8 Ağustos 2002 tarihinde bu görevinden ayrılmıştır. Halen Finans Denetim Danışmanlık ve Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütmektedir. Yeminli Mali Müşavir ünvanlı 6 kurucu ortağı bulunan şirketin ortaklar dışında 15 denetçisi bulunmaktadır. Aynı zamanda AKT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş.’nin ortaklarındandır. Ayrıca 2005-2008 yılları arasında Türkiye Kalkınma Bankası iştiraki olan Kalkınma Menkul Değerler A.Ş.’nin Denetim Kurulunda görev yapmıştır. 22 Mayıs 2009 tarihinden itibaren Maliye Gelirler Kontrolörleri Vakfı Başkanlığı görevini yürütmektedir.

Hazırlayan: Ahmet ÇAY

(Gelişme 1)