SÜLEYMANİYE SEMPOZYUMU 2: KAPALIÇARŞI GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Kültür Ocağı Vakfı (KOCAV) önderliğinde İstanbul Üniversitesi (İÜ) Edebiyat Fakültesi ve İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün katkılarıyla düzenlenen “Uluslararası Süleymaniye Sempozyumu: Kapalıçarşı 2“, 26 Ekim 2024 Cumartesi ve 27 Ekim 2024 Pazar günlerinde yapılan 8 oturum ve 2 panelin ardından tamamlandı.
İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Doktora Salonu’nda gerçekleştirilen açılış programında açılış konuşmalarını Vakıf Başkanımız Av. Dr. Ali Ürey, İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ayşe Zişan Furat, İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Gülsüm Ak ve Düzce Valisi Selçuk Aslan yaptı. Konuşmalarının ardından Sanat Tarihçisi Prof. Dr. Selçuk Mülayim açılış tebliğini sundu.
Tarih Bir Milletin Ruhunun Kaynağı
Konuşmasına ünlü mütefekkirlerimizden Nurettin Topçu’nun “Tarih bir milletin ruhunun kaynağıdır. Bir milletin tarihinden vazgeçmeye kalkması bir insanın intihara karar vermesiyle aynı anlama gelir.” sözüyle başlayan Av. Dr. Ürey, Sempozyumun farkındalık oluşturmak amacıyla düzenlendiğini, Türk-İslam medeniyetinin en zirve dönemini temsil eden Süleymaniye’ye adeta bir kutsallık izafe ederek sahip çıkıldığını ve çıkılmaya da devam edileceğini söyledi. Sempozyumun tertiplenmesine emeği geçen kişi ve kurumlara teşekkür ederek sözlerine son verdi.
Geleneği Geleceğe Taşıyan Bir Okul
Av. Dr. Ürey’in ardından kürsüye çıkan İÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ayşe Furat, Kapalıçarşı için “Kültür tarihimiz için eşi bulunmaz mekânlardan biri Kapalıçarşı’dır ve burası yaşadığımız şehrin hem kültürel hem de iktisadi hayatının bir hafızasıdır.” diyerek sözlerine başladı. Prof. Dr. Furat, Kapalıçarşı için “Yüzlerce yıldır ticareti ve ekonomik hayatı etkisi altına alan bu eşsiz yapı, geçmişten günümüze İstanbul’un simgelerinden bir tanesi olmuştur. İçinde bulunduğu şehir gibi kimi zaman şair ve yazarlara ilham olmuş, kimi zaman mimarların gözünü kamaştırmış, kimi zamansa bir ticaret merkezi olmanın yanı sıra bir kültür merkezi, geleneği geleceğe taşıyan bir okul görevi görmüştür ve görmeye de devam etmektedir.” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Furat, sempozyumun düzenlenmesinde katkısı olan herkese teşekkür ettikten sonra sözlerine son verdi.
Topluma Katkı Sağlayacak Bir Çalışma
Prof. Dr. Furat’ın ardından kürsüye çıkan İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Gülsüm Ak, bu Sempozyuma İstanbul Üniversitesi olarak ev sahipliği yapmaktan çok mutlu olduklarını ifade etti. Üniversitelerin sadece meslek edindirilen bir yer değil, bilimin üretildiği, araştırmaların yapıldığı ve toplumsal katkının sağlandığı bir yer olduğunu, bu Sempozyumun da topluma katkı sağlayacak bir çalışma olduğunu belirterek sözlerine son verdi.
Eski İstanbul’un İncisi Süleymaniye’dir
Prof. Dr. Ak’ın akabinde konuşmasını yapmak üzere kürsüye gelen Düzce Valisi Selçuk Aslan, “İstanbul’un kalbi suriçi yani eski İstanbul’dur ve oranın da incisi Süleymaniye’dir” diyerek sözlerine başladı. Süleymaniye’nin hak ettiği değeri görmediğini, bu tür Sempozyumlar sayesinde Süleymaniye’nin hak ettiği değere kavuşup birtakım farkındalıklar oluşmasına katkı sağlayacağını ifade ederek sözlerine son verdi.
Çarşı Bütünlüğünün Tarihsel Mirası Soylu ve Yalın Anlatımlarla Geleceğe Taşınabilir
Selçuk Aslan’ın ardından açılış konuşmasını yapmak üzere kürsüye Sanat Tarihçisi ve mimari alanda çalışmalarını yapan Prof. Dr. Selçuk Mülayim geldi. Sözlerine uygarlığın tanımını yaparak başlayan Prof. Dr. Mülayim, Kapalıçarşı’nın konumundan ve mimari yapısından bahsetti. Kapalıçarşı’nın diğer çarşılardan farkına değinip onun herhangi bir alışveriş merkezi olmadığına ve tarihten gelen çarşı sıfatını da aşarak çok işlevli bir yapısı olduğuna değindi. Turistik, ticari, sanat alanında insanların ilgisini çeken yapının insanlara adeta bir gezi seremonisi oluşturduğunu söyledi ve sözlerine “Çarşı bütünlüğündeki tarihsel miras daha süslü değil, daha soylu ve yalın anlatımlarla geleceğe taşınabilir.’’ diyerek son verdi.
Sempozyumda 27 Tebliğ Sunuldu
İki gün süren Sempozyumda Kapalıçarşı’nın dünden bugüne yaşadığı değişimler, tüm yönleriyle ele alındı. Sempozyumun ilk gününde çarşının ticari ve ekonomik boyutu değerlendirilirken, ikinci günde onarımları, kültür dünyasındaki etkisi masaya yatırıldı. Sempozyumda 30 öğretim üyesi 27 Tebliğ sundu.
Sempozyumun ilk oturumu 29 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Sayın Prof. Dr. Ali Akyıldız başkanlığında gerçekleştirildi. Verilen aranın ardından 1. Panel: “Kapalı Çarşı İçinden” İÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Sait Türkhan başkanlığında, Kapalıçarşı Derneği Başkanı Dr. Hasan Furat ve Kapalıçarşı Derneği Genel Sekreteri Enis Zipak’ın sunumlarıyla tamamlandı ve Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Yörük başkanlığındaki 2. Oturum’a geçildi.
Sempozyum, 27 Ekim Pazar günü İÜ Edebiyat Fakültesi Şeref Holü’nde, Mimar Sinan Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Ürekli başkanlığıyla 3. Oturum’la devam ederken, eş zamanlı olarak Kurul Odası’nda da İÜ Öğretim Üyesi Dr. Ahmet Vefa Çobanoğlu başkanlığıyla 4. Oturum gerçekleştirildi.
İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Uçman başkanlığındaki 5. Oturum ve İÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk başkanlığındaki 6. Oturum sona erdiğinde “Kapalıçarşı’da Esnaf Olmak” konulu 2. Panel İÜ Edebiyat Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Zekai Kardaş başkanlığında, Kapalıçarşı esnaflarından Nebil Basmacı ve Ercan Özboyacı’nın sunumlarıyla başladı.
Sempozyumun kapanış oturumunda İÜ Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Elmalı başkanlığında İÜ Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Fethi Gedikli, MÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümran Ay, FSMÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Arş. Gör. Esra Gültekin Sempozyumu tüm yönleriyle değerlendirdiler. Katılımcıların da görüşlerini bildirmelerinin ardından Sempozyum sona erdi.
SEMPOZYUMUN ARDINDAN
Teşekkürler KOCAV
“Milletimizin yalnızca bir eserler kümesi olarak üretmediği, öz ruhundan neşet eden tüm değerleri yansıttığı mukaddes bir belde saydığımız Süleymaniye çevresi ile ilgili kalem oynatma, kelam etme imkânını bize sağlayan KOCAV’a teşekkür ederim. Sempozyumun başından sonuna kadar milletimizin mirasını tüm benliğiyle taşımak arzusunda olduğunu müşahede ettiğim hocalarıma, genç kardeşlerime şükranlarımı sunarım. İnanıyorum ki yüzlerce yıl öncesinden aldığımız ilhamla bugün üretilen bu işler, gayretlerin meyvesini verecek ve bizler ebediyete irtihal ettiğimizde yüzlerce yıl daha izlerini koruyacaktır.”
Dr. Öğr. Üyesi Mahmut DELEN
Organizasyon Profesyoneldi
“Uzun süredir özveri ile hazırlanan güzel bir sempozyumu geride bıraktık. Sempozyumun organizasyon safhası profesyonel şekilde gerçekleşmiştir. İki gün oturumlar genel olarak iyi dizayn edilmiş ve alanında uzman akademisyenler sunumlarını yapmıştır. Sempozyumda negatif anlamda göze batan en önemli ve belki de tek kısım bildiri bitimlerinden sonra gerçekleşen soru kısımlarında yaşanmıştır. Maalesef bazı katılımcılar bu bölümü amacından saptırmıştır. Belki de mantıklı soru soracak kişiler süre nedeniyle söz alamamıştır. Neyse ki oturum başkanları tarafından gidişat kontrol altına alınmıştır. Sonuç olarak sempozyum, şahsım adına faydalı ve alana katkı sağlayacak şekilde gerçekleşmiştir.”
Hamza Bahadır SALCI (Gelişme 1)
Başarılı Bir Sempozyumdu
“Sempozyum gayet başarılıydı. Aslında ben de sempozyum düzenleme kurulunda da görev aldığım için bu işin mutfağından sayılırım. Bugün burada İstanbul’un çok önem verilmeyen ama aslında çok önemli olan kültürel ve ekonomik mirasını konuşmuş olduk. Bu anlamda Sempozyumu ben çok başarılı buluyorum. Böyle bir organizasyona ön ayak olduğu ve düzenlediği için de KOCAV’a teşekkür ediyorum.”
(Doç. Dr. Mehmet Sayit TÜRKHAN)
Kişisel Gelişim İçin Çok Faydalıydı
“Çok faydalı bir sempozyumdu. Farklı konular ile kişisel gelişim açısından insanlara çok değerli bilgiler sunuldu. Mekan, katılımcılar, ortam çok güzel, sempozyumun soru cevap olması ayrı bir detaydı. Bu konulara uzak olduğum için dışarıda edinemediğimiz bilgileri edindim.”
(Ali YILDIZ, KOCAVlı Mezun)
KUTU: Sempozyum Değerlendirme Toplantısı Yapıldı
Uluslararası Süleymaniye Sempozyumu 2: Kapalıçarşı sempozyumunun ardından 5 Aralık Perşembe günü Hacı Arif Bey Konağı’nda değerlendirme toplantısı yapıldı. Değerlendirme toplantısına Dr. Av. Ali Ürey, Prof. Dr. Ümran Ay, Prof. Dr. Murat Elmalı, Av. Ali Kuyu, İbrahim Biz, Kübra Baş ve sempozyumda görev alan Vakıf öğrencileri katıldı. Önce Ahmet Yesevi Salonu’nda ve üst kattaki Hasan Kılışarslan Kütüphanesi’nde akşam yemeği yenildi. Yemeğin ardından Divan Salonu’na geçilip hep birlikte saz ve gitar eşliğinde türküler, şarkılar söylendi. Bu samimi ortamın akabinde Sempozyum üzerine değerlendirme yapıldı. Değerlendirme kapsamında toplantıya katılım gösteren öğrencilerden ve Sempozyum’a katılan , görev alan kişilerden görüş alındı.
Görüşlerde genel olarak sağlam bir ekip çalışması olduğuna ve çoğu Vakıf öğrencisinin ilk defa böylesine büyük bir organizasyonda yer aldığına ve Sempozyumun kendilerine çok şey kattığına değinildi. Sempozyumu izlemeye gelen seyircilerin genel olarak bu Sempozyumdan keyif aldığı dile getirildi.
Haber: Efsanur TEKİN (İhtisas 2), Nursena ŞASI (İhtisas 1)
SPOT: “İki gün süren Sempozyumda Kapalıçarşı’nın dünden bugüne yaşadığı değişimler, tüm yönleriyle ele alındı. Sempozyumun ilk gününde çarşının ticari ve ekonomik boyutu değerlendirilirken, ikinci günde onarımları, kültür dünyasındaki etkisi masaya yatırıldı. Sempozyumda 30 öğretim üyesi 27 Tebliğ sundu.”
ULUSLARARASI SÜLEYMANİYE SEMPOZYUMU 2: KAPALIÇARŞISEMPOZYUM PROGRAMI 1. GÜN(İstanbul Üniversitesi Rektörlük Doktora Salonu-26 Ekim) | ||
Açılış Oturumu: Prof. Dr. Selçuk Mülayim | ||
1. Oturum: Prof. Dr. Ali Akyıldız (Oturum Başkanı) | ||
Dr. Arş. Gör. Abdullah Miraç Bükey, Dr. Burak Aydemir | Osmanlı’dan Günümüze Kapalıçarşı’nın Sosyoekonomik Gelişimi ve Günümüzdeki Altın Piyasasındaki Yeri | |
Doç. Dr. Akansel Yalçınkaya | Kapalıçarşı’da Faaliyet Gösteren İşletmelerin Zamansal ve Mekansal Dönüşümleri ve Sonuçları Üzerine Bir Araştırma | |
Arş. Gör. Sena Gültekin | Kapalıçarşı’nın Türk Ekonomisindeki Yerinin Esnaf Tarafından Değerlendirilmesi | |
1. PANEL-KAPALIÇARŞI İÇİNDEN: Doç. Dr. Mehmet Sait Türkhan (Oturum Başkanı), Dr. Hasan Fırat-Dünden Bugüne Kapalıçarşı, Enis Zipak-Kapalıçarşı Ekonomisi | ||
2. Oturum: Prof. Dr. Ahmet Yörük (Oturum Başkanı) | ||
Dr. Saim Çağrı Kocakaplan | Ekonomi Dünyalarını ve Piyasa İlişkilerini Kapalıçarsı Üzerinden Okumak | |
Prof. Dr. Cavid Qasimov | Rusya Gemicilik ve Ticaret Derneği’nin Kılavuz ışığında İstanbul Kapalıarşı | |
Oktay Türkoğlu | Kapalıçarşı ve Çevresindeki Su Yapıları | |
Kübra Baş | Kapalıçarşı’nın Mimari ve Tezyinat Açısından Değerlendirilmesi |
ULUSLARARASI SÜLEYMANİYE SEMPOZYUMU 2: KAPALIÇARŞISEMPOZYUM PROGRAMI 2. GÜN(İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şeref Holü-27 Ekim) | |
3. Oturum: Prof. Dr. Fatma Ürekli (Oturum Başkanı) | |
Dr. Ayşenur Erdoğan | 1766 İstanbul Depreminin Ardından Kapalıçarşı’da Yürütülen Keşif ve Onarım Faaliyetleri |
Dr. Fatih Çil | 1894 İstanbul Depremi Sonrasında Kurulan Kapalıçarşı Tamir Komisyonunun Faaliyetleri – Nafia İdaresi Tamirat Komisyonu Çarşı-yı Kebir Tabirat Komisyonu Evrakına Göre |
Dr. Nermin Genç | 1894 İstanbul Depreminin Çarşı-yı Kebir’deki (Kapalıçarşı) Yankıları: Hasarlar ve Onarımlar |
4. Oturum: Prof. Dr. Abdullah Uçman (Oturum Başkanı) | |
Doç. Dr. İbrahim Özen | Hüseyin Rahmin Gürpınar ve Ahmet Rasim’in Eserlerinde Kapalıçarşı |
Doç. Dr. İsmail Alper Kumsal | Refik Halid Karay ve Sermet Muhtar Alus’un Kapalıçarşı’sı |
Doç. Dr. Necati Tonga | Şairin Antikacı Hali: Edip Cansever’in Kapalıçarşı Günleri |
2. PANEL-KAPALIÇARŞI’DA ESNAF OLMAK: Prof. Dr. Zekai Kardaş (Oturum Başkanı), Nebil Basmacı, Erdal Boyacı | |
5. Oturum: Prof. Dr. Cemal Yıldız (Oturum Başkanı) | |
Dr. Bahar Atmaca Demir | Hollywood Sinemasında Film Mekanı Olarak “Kapalıçarşı” |
Doç. Dr. Sine Demirkıvıran | Alman Seyyahların Gözüyle 19. Yüzyılda Kapalıçarşı |
Dr. Nükte Sevim Derdiçok | Bir Anketin Düşündürdükleri: “Kapalıçarşı’yı Nasıl Kurtarmalı?’’ |
ULUSLARARASI SÜLEYMANİYE SEMPOZYUMU 2: KAPALIÇARŞISEMPOZYUM PROGRAMI 2. GÜN(İstanbul Üniversitesi Edebiyat Kurul Odası-27 Ekim) | |
6. Oturum: Prof. Dr. Ahmet Vefa Çobanoğlu (Oturum Başkanı) | |
Dr. Esra Çam | Kent Merkezinde Geleneksel Mesleklerin Üretimi: İstanbul Kapalıçarşı Hanlarının Zanaatların Sürdürülebilirliğindeki Rolü |
Dr. Fırat Küskü | 19. Yüzyıl Hatıralarında Zamansız Bir Mekan: Çarşı-yı Kebir |
Doç. Dr. İsmail Kaban, Dr. Mahmut Delen | Kapalıçarşı’da Zanaatkarlar Bağlamında Oluşan Ticaret Kültürünün Dünü ve Bugünü |
Doç. Dr. Güssün Güneş, Dr. Müeyyet Adaş | Osmanlı Saray Kuyumculuğu ve Cilt Sanatı |
7. Oturum: Prof. Dr. Ali Şükrü Çoruk (Oturum Başkanı) | |
Doç. Dr. Murat Kalelioğlu | Göstergebilimle Düşünmek: Kapalıçarşı’nın Doğal ve Kültürel Bağlamlarda okunması |
Prof. Dr. Nurullah Ulutaş | Orhan Veli, Sezai Karakoç ve Ece Ayhan’ın Şiirinde ‘’Kapalıçarşı’’ |
Dr. Ali Sait Yağar | Fuat Sevimay’ın Kapalıçarşı Romanında Kapalıçarşı’nın Görünümleri |
8. Oturum: Prof. Dr. Fethi Gedikli (Oturum Başkanı) | |
Dr. Funda Öztürk | Tanzimat Sonrası Osmanlı Devleti’nde Kadın Mülkiyeti: Kapalıçarşı |
Şule Yavuz Çil | Fatih Sultan Mehmet Vakfına Akar Olaraak Çarşı-yı Kebir -575 Nolu Evkaf Defterinde Yer Alan Vakfiyeye Göre- |
Prof. Dr. Arzu Genç Arıdemir, Doç. Dr. Tülay Aydın Ünver | Vakıflar Kanunu M.30 Hükmünün Uygulanma Şartları ve Yargıtay Uygulaması |
Hazırlayan: Efsanur TEKİN (İhtisas 2)- Nursena ŞASI (İhtisas 1)



