Hacı Arif Bey Konağı’nda gerçekleşen 26 Ocak 2024 tarihindeki Divan Sohbeti’nin post sahibi “Gazze’nin Bugünü, Ortadoğu’nun Yarını” başlığı altında İbn Haldun Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dr. Öğr. Üyesi Vehbi Baysan oldu.
Yaşananlara Ne Kadar Hakimiz?
Komplo teorilerinin ve çeşitli kaynaklardan edinilen bilgilerin ortasında kaldığımızı belirten Dr. Baysan, 7 Ekim tarihinden bu yana yaşananlara ne derece vakıf olunduğunu öncelikle iki soruyla sordu: 1) 7 Ekim’de ne oldu? 2)Ortadoğu’ya etkisi ne olur?
Arap dünyasında bu soruların tartışıldığını belirten Dr. Baysan, cevapları dinlemesinin akabinde savaş haritasını biraz daha genişletti ve işin içine Yemen’i de kattı: “Yemen beklenmeyen bir şekilde ortaya çıktı. Amerika birkaç ülkeyi de yanına alarak Yemen’i bombalamaya başladı.”
Yemen
“Zamanında Husiler Yemen’de dağlarda yaşıyorlardı. Yemen sınırında Suudi Arabistan’a Kadıköy kadar bir yer kiralanıyor. Yeraltı zenginlikleri keşfedilince Suudi Arabistan kiraladığı yeri geri vermek istemiyor. Husiler geri verilmemesine karşı çıkınca Suudi Arabistan destekli Yemen başkanı Husi köylerinin enerjisini vs. kesiyor. Husiler de yaşadıkları yokluğu göstermek için turistleri kaçırarak köylerinde misafir ediyorlar ve bunun sonucunda kaçırılan turistler Husilere hak veriyor. En sonunda Yemen yönetimi söz konusu alanı Suudi Arabistan’a satıyor fakat Husiler o bölgeyi ele geçiriyorlar.” sözleriyle Husilerin sahneye çıkmasını aktaran Dr. Baysan, Husilerin şu anda Hamas’tan daha popüler olduğunu anlattı.
Sorularına devam eden Dr. Baysan Ortadoğu’da yakın gelecekte ne olacağını ve nelerin konuşulması gerektiğini fakat nelerin konuşulduğunu dinleyicilere sormasının ardından “7 Ekim’e kadar İsrail lideri Hamas’ı satın altı. Bu sayede Hamas liderleri refah içinde yaşıyordu fakat 7 Ekim’de Hamas bu zımni anlaşmayı bozdu. Çünkü artık alt tabakanın canına tak etti.” sözleriyle kendi teorisini açıklayan Dr. Baysan, 7 Ekim’de gerçekleşen saldırılardan Hamas liderlerinin haberlerinin olmamasıyla teorisini destekledi.
Rusya gibi ülkelerin Suriye ve çeşitli ülkelerde bu kadar başarılı olup bizim olamamamızı akademik olarak Ortadoğu’ya yönelik eksikliğe bağlayan Dr. Baysan, Türkiye’nin bu yöndeki eksikliğini gidermesi gerektiğini şu sözlerle anlattı: “Türkiye’nin Ortadoğu konusunda bir sıkıntısı var. 216 civarı üniversiteye sahibiz fakat hiçbirinde lisans için ‘Ortadoğu Çalışmaları’ diye bir bölüm yok. Rusya’nın çok başarılı bir Arapça kanalı var. Moskova’dan gelen hocalarla Suriye’yi konuşuyoruz. Karşımdaki Ruslar Suriye lehçesiyle Arapça konuşuyorlar ve Suriye’yi köy köy biliyorlar. Rusya’nın Suriye’de neden başarılı olduğunu anlıyorsunuz. Çünkü onların Suriye uzmanları var.”
“Bu sohbette ‘deconstruction’ yaptık. Var olan bir yapıyı, düşünceyi parçalayıp parça parça ele aldık ve yorum yaptık.” şeklinde sohbetin işleyişine özet yapan Dr. Öğr. Üyesi Vehbi Baysan’ın sorulara cevap vermesinin ardından sohbet sona erdi.
Bahadır YÜCEL (Gelişme-1)