4 Kasım 2024

Yurt Dışında Türkçe Öğretimi

Kültür Ocağı Vakfı Hacı Arif Bey Konağı’nda gerçekleşen Divan Sohbetleri’nin bu haftaki post sahipleri Doç. Dr. Murat Elmalı ve Yrd. Doç. Dr. Ümran Ay oldu. “Yurt Dışında Türkçe Öğretimi” başlıklı sohbetimize hocalarımız daha önce görevli oldukları ülkelerden bahsederek başladılar.

Hocalarımızın bu hafta seçtiği konu hepimizin dikkatini çekmişti. Özellikle İran’da Türkçe eğitimi ve İran’ın sosyal yapısı üzerinde durduk. Daha önce İran’da Türkçe eğitimi veren Yrd. Dç. Dr. Ümran Ay hocamız yurt dışında devlet adına çalışmanın getirmiş olduğu sorumluluklara dikkat çekerken bu durumu “Yurt dışına Türkiye’yi temsilen ve görevli olarak gittiyseniz eğer, hal ve hareketleriniz de ister istemez daha dikkatli olmanız gerekiyor” diyerek ifade etti. Hocamız yurt dışında kamu görevlisi olarak bulunanların çocuklarının eğitiminin Türkiye’den gelen öğretmenler tarafından karşılandığını ve kendilerinin de İran’a gidiş sebebinin konsolosluk görevlilerinin çocuklarına Türkçe öğretmenliği yapmak olduğunu belirtti ve bize bazı anılarını anlattı. İran’da yaklaşık kırk milyon Azeri Türkü’nün olduğunu hatırlatan Yrd. Doç. Dr. Ay, bu vatandaşların isteği ve Yunus Emre Enstitüsü’nün çabalarıyla İran halkına da Türkçe öğretmeye başladıklarını belirtti. İranlı yetkililerin yıldırma çabaları içinde olduğundan ve birtakım zorluklar yaşadığından bahsetti. Hocamız, “İran’da şiirler ezberlettik, M. Akif Ersoy ile ilgili bir program yaptık, İstiklal Marşımızı Farsça’ya çevirdik ve bizi tanımaları için elimizden geleni yaptık.” diyerek, İran’da Türkçe öğrenmek isteyen öğrencilerle yaptıkları etkinliklere ve çalışmalara değindi.

İran’da insanların neden Türkçe öğrenmek istediklerinden bahsettikten sonra İran’ın sosyal yapısının ve kültürünün Türkiye’ye ve Türk kültürüne benzediğini anlatan Yrd. Doç. Dr. Ay bu durumu, “İran halkı ile ilgili kötü şeyler söyleyenler hariçten gazel okuyor. Kültürel yapısı bize çok yakın. Sanki İran’a gidince komşu bahçeye geçmiş gibi hissettim.” diyerek ifade etti.

Çin’de Uygur Türkçesi ile ilgili çalışmalarda bulunan Doç. Dr. Elmalı ise, İran ile Çin’deki durumun birbirine benzediğini ve aşağı yukarı aynı anıları yaşadıklarını ifade etti. Çin üzerine daha konuşulacak çok şey olduğunu söyleyen Doç. Dr. Elmalı, Çin’de Türkçe öğreniminin bir başka divan sohbetinin konusu olarak belirledi.

Batuhan AKGÜN (Gelişme 1)